Harddrugs lijken in eerste instantie spannend of gezellig: een energieboost, euforie of ontspanning. Voor sommigen hoort het bij een avond uit of een festival, voor anderen is het om te ontsnappen aan stress of verdriet. Maar of je nu gebruikt voor de lol of als coping, de impact op je brein en lichaam is groter dan je denkt. Lees hoe harddrugs herstel bemoeilijkt bij een behandeling zoals rTMS.
Waarom gebruiken mensen harddrugs?
Mensen grijpen om verschillende redenen naar harddrugs:
- Om te ontsnappen aan spanning, verdriet of trauma.
- Voor de kick: een kort moment van euforie, energie of verbondenheid.
- Uit nieuwsgierigheid of druk van anderen.
- Om gevoelens te verdoven die te zwaar zijn om mee om te gaan.
- Voor de gezelligheid: tijdens feestjes of festivals, om de ervaring intenser te maken.
Het gebruik kan dus heel verschillend beginnen, maar de uitkomst is vaak hetzelfde: harddrugs lossen onderliggende problemen niet op en kunnen klachten juist verergeren of nieuwe problemen veroorzaken. Zelfs recreatief gebruik kan leiden tot somberheid, angst en een verhoogd risico op verslaving.
Hoe harddrugs werken in je brein
Harddrugs zetten het beloningssysteem in je hersenen in de hoogste versnelling. Stoffen zoals dopamine en serotonine komen in grote hoeveelheden vrij, waardoor je je tijdelijk intens gelukkig, krachtig of verbonden kunt voelen. Maar je hersenen raken hier snel aan gewend. Het gevolg: je hebt steeds meer nodig voor hetzelfde effect, terwijl je eigen aanmaak van dopamine afneemt. Zonder middel voel je je daardoor vaak leeg, futloos of angstig.
De lange termijn effecten
Het herhaaldelijk gebruiken van harddrugs kan ernstige gevolgen hebben:
- Uitputting van neurotransmitters: je brein maakt minder eigen dopamine en serotonine aan, wat kan leiden tot depressie of angst.
- Verstoord slaappatroon: door de ontregeling van je biologische klok.
- Cognitieve problemen: moeite met concentratie, geheugen en leren.
- Lichamelijke schade: hart- en vaatziekten, lever- of nierschade, en bij sommige middelen ook hersenschade.
- Verslaving: doordat het beloningssysteem steeds harder ‘schreeuwt’ om stimulatie.
Harddrugs, depressie en OCS
Bij depressie en OCS, de stoornissen waarbij rTMS vaak wordt ingezet, kan drugsgebruik de klachten flink verergeren. Harddrugs versterken somberheid, vergroten gevoelens van angst en kunnen obsessief of dwangmatig gedrag juist uitlokken of versterken. Wat begint als een manier om te ontsnappen, kan daardoor uitmonden in een verdieping van de stoornis die behandeld wordt. Met rTMS wordt geprobeerd het brein opnieuw in balans te brengen door hersengebieden die bij depressie en OCS verstoord zijn, te stimuleren. Dit proces raakt verstoord wanneer je je hersenen blootstelt aan middelen die de balans van neurotransmitters ontregelen.
Hoe harddrugs herstel bemoeilijkt
Wanneer je een behandeling volgt, zoals rTMS, kan het gebruik van harddrugs extra schadelijk zijn. Het verstoort de werking van de therapie doordat het brein minder goed reageert op de stimulatie en kan bijwerkingen zoals angst, slapeloosheid en prikkelbaarheid versterken. Bovendien blijven de hersenen in een instabiele staat, waardoor het herstel vertraagt en de positieve effecten van de behandeling minder goed tot hun recht komen. Dit vergroot ook het risico op terugval in depressieve klachten of angststoornissen. Drugs kunnen de vooruitgang die je met veel moeite opbouwt, weer volledig tenietdoen.
Psychische gevolgen
Veel mensen grijpen naar harddrugs om iets te verdoven of om alles even los te laten. Maar op de lange termijn versterken ze vaak juist de klachten die je probeert te onderdrukken. Angst, somberheid en gevoelens van machteloosheid kunnen hierdoor toenemen. Harddrugs geven misschien even een gevoel van controle, kracht of ontspanning, maar uiteindelijk maken ze je brein en lichaam juist kwetsbaarder. Een verzwakt lichaam heeft ook directe invloed op je psyche. Als je lichaam minder energie heeft, merk je dit mentaal:
- Vermoeidheid: maakt het moeilijker om helder te denken, je te concentreren of motivatie vast te houden.
- Pijn of lichamelijke klachten vergroten gevoelens van machteloosheid en kunnen leiden tot frustratie of somberheid.
- Verminderde weerstand: vaak ziek of futloos zijn kan gevoelens van hopeloosheid versterken.
- Negatieve spiraal: wanneer je lichaam niet meewerkt, voelt herstel psychisch nóg zwaarder, waardoor stress en angst verder kunnen toenemen.
rTMS en verslaving
Steeds meer onderzoek laat zien dat rTMS ook kan helpen bij verslavingsgedrag, zowel bij middelen (zoals alcohol, nicotine of cocaïne) als bij gedragsverslavingen (zoals gokken of gamen). Verslaving verstoort het beloningssysteem in het brein en maakt het moeilijker om impulsen te beheersen. Met rTMS worden hersengebieden zoals de prefrontale cortex gestimuleerd, het gebied dat betrokken is bij zelfcontrole, motivatie en besluitvorming. Hierdoor kan rTMS helpen om:
- de drang (craving) om te gebruiken te verminderen,
- de impuls controle te versterken,
- en de kans op terugval te verkleinen.
rTMS werkt het beste in combinatie met therapie en begeleiding en kan daarmee een waardevolle steun zijn in het doorbreken van de vicieuze cirkel van verslaving. Als rTMS wordt ingezet voor depressie of OCS, werkt drugsgebruik juist averechts en kan het herstelproces dus ernstig in de weg zitten.
Hoe je het effect van rTMS kan vergroten
rTMS kan je brein helpen opnieuw in balans te komen door hersengebieden die verstoord zijn weer te activeren. Zeker bij klachten als depressie of OCS kan drugsgebruik de stoornis verergeren en de werking van behandelingen zoals rTMS ondermijnen. Om het maximale effect te bereiken, is het belangrijk dat je brein zoveel mogelijk rust en stabiliteit krijgt. Dat betekent: geen drugs, maar een focus op herstel. In combinatie met therapie en gezonde copingstrategieën kan rTMS bijdragen aan een duurzame verandering en een leven waarin je niet langer afhankelijk bent van middelen. Met de juiste hulp kun je je brein versterken en stap voor stap werken aan blijvend herstel.
