Mensen met obsessieve compulsieve stoornissen voelen zich vaak gedwongen om hun compulsieve handelingen uit te voeren, zelfs als ze beseffen dat deze handelingen overdreven of onnodig zijn.
Wat zijn obsessieve compulsieve stoornissen?
Obsessieve Compulsieve Stoornis, is een psychische aandoening die wordt gekenmerkt door terugkerende, ongewenste gedachten (obsessies) en repetitieve gedragingen of handelingen (compulsies) die iemand uitvoert om de angst die door deze gedachten wordt veroorzaakt, te verminderen.
Voorbeelden obsessies
Voorbeelden van dergelijke obsessieve gedachten zijn intense angsten om anderen schade toe te brengen, zoals de angst om iemand met de auto aan te rijden of per ongeluk een gevaarlijke fout te maken. Sommige mensen ervaren religieuze obsessies, zoals voortdurende zorgen over het naleven van religieuze regels, wat kan leiden tot overmatig bidden of rituelen.
Anderen maken zich constant zorgen over het vergeten van belangrijke verantwoordelijkheden, zoals het ophalen van een kind of het vergrendelen van een deur. Er kunnen ook twijfelachtige gedachten over de eigen seksuele oriëntatie of identiteit zijn, evenals obsessies over de dood of catastrofale gebeurtenissen, zoals aardbevingen of branden.
Angst voor ziekte, zoals het voortdurend controleren van symptomen ondanks geruststelling van artsen, is een andere veelvoorkomende obsessie. Daarnaast kunnen mensen last hebben van een sterke behoefte aan symmetrie of ‘juistheid’, waarbij dingen op een bepaalde manier moeten worden gerangschikt om negatieve gevolgen te voorkomen. Ook de angst om ongepaste dingen te zeggen of te doen kan leiden tot obsessieve gedachten en gedragingen.
Voorbeelden compulsies
Deze handelingen dienen als een poging om de stress te verminderen en om te voorkomen dat er iets slechts gebeurt. Veelvoorkomende compulsies zijn onder andere het voortdurend wassen van de handen om te voorkomen dat men besmet raakt, herhaaldelijk controleren of de deur goed op slot is om de veiligheid te garanderen, of dingen in een specifieke volgorde rangschikken om een gevoel van orde en controle te behouden.
Compulsief gedrag kan veel tijd en energie kosten, en vaak bieden ze slechts tijdelijke verlichting van de angst, terwijl ze de obsessieve gedachten op lange termijn kunnen versterken.
Hoe kan OCS zich uiten?
Obsessieve compulsieve stoornissen kunnen zich op verschillende manieren uiten, afhankelijk van de aard van de obsessies en compulsies die iemand ervaart.
Controles
Iemand met OCS kan herhaaldelijk controleren of deuren op slot zijn, of de oven is uitgezet, of lichten zijn uitgeschakeld, uit angst dat er iets ergs zal gebeuren als dit niet het geval is. Dit controleren kan uren duren en leidt vaak tot veel stress en verstoring van het dagelijks leven.
Smetvrees en reinigingsrituelen
Angst voor besmetting door vuil, bacteriën of chemicaliën kan ertoe leiden dat iemand zich obsessief schoonmaakt. Dit kan variëren van het constant wassen van handen tot het schoonmaken van het huis of het vermijden van openbare plaatsen uit angst voor besmetting.
Dwangmatige gedachten
Mensen met OCS kunnen last hebben van terugkerende, ongewenste en dwangmatige gedachten die gewelddadig, angstaanjagend of ongepast van aard zijn. Deze gedachten kunnen bijvoorbeeld gaan over agressie, seksuele handelingen of religieuze thema’s. De persoon kan deze gedachten proberen te neutraliseren door bepaalde handelingen of rituelen uit te voeren.
Symmetrie en ordening
Een obsessieve behoefte aan orde en symmetrie kan ervoor zorgen dat iemand voorwerpen constant herschikt totdat ze “precies goed” zijn. Dit kan betrekking hebben op het netjes rangschikken van boeken, kleding, of andere persoonlijke bezittingen.
Neutraliserende handelingen
Personen met obsessieve compulsieve stoornissen kunnen last hebben van opdringerige gedachten die hen dwingen om bepaalde gedragingen of mentale handelingen uit te voeren om een vermeende ramp te voorkomen. Dit kan variëren van het herhaaldelijk tellen van voorwerpen tot het mentaal herhalen van specifieke woorden of gebeden.
Verzamelwoede
Sommigen hebben moeite met het weggooien van voorwerpen, zelfs als ze geen praktische waarde hebben. Dit verzamelen kan leiden tot een overvolle, rommelige leefomgeving en kan zorgen voor aanzienlijke stress en ongemak.
Angst voor fouten maken
Een sterke angst om fouten te maken kan ertoe leiden dat iemand obsessief herleest, herberekent of heroverweegt. Dit perfectionisme kan verlammend werken en het moeilijk maken om dagelijkse taken af te ronden.
Mentale rituelen
Naast fysieke handelingen kunnen mensen met obsessieve compulsieve stoornissen ook mentale rituelen hebben, zoals het herhalen van bepaalde zinnen in hun hoofd, het mentaal tellen of het voortdurend analyseren van gedachten om ervoor te zorgen dat ze ‘juist’ zijn.
Leven met obsessieve compulsieve stoornissen
OCS kan een aanzienlijke invloed hebben op het dagelijks leven. De tijd en energie die besteed worden aan het uitvoeren van compulsies kunnen leiden tot beperkingen in werk, sociale relaties, en persoonlijke welzijn. Veel mensen met obsessieve compulsieve stoornissen ervaren schaamte of angst om hulp te zoeken, wat hun lijden verder kan verergeren.
Leven met OCS kan een uitdaging zijn, maar met de juiste behandeling en ondersteuning kunnen veel mensen hun symptomen onder controle krijgen en een bevredigend leven leiden. Het is belangrijk om open te staan voor hulp en om te weten dat u niet alleen bent. Veel mensen met OCS hebben hun symptomen succesvol behandeld en hebben geleerd om beter om te gaan met de uitdagingen die de aandoening met zich meebrengt.
OCS behandelen?
Als u of iemand die u kent worstelt met OCS, aarzel dan niet om contact op te nemen. Het is mogelijk om verlichting te vinden en een pad naar herstel in te slaan. Repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS) is een nieuwe, niet-invasieve behandeling die vooral wordt gebruikt voor mensen met OCS die niet reageren op andere vormen van therapie. Het stimuleert specifieke delen van de hersenen met magnetische velden, wat kan helpen om de symptomen te verminderen.
Neem ook een kijkje op OCD cafe als u wilt praten over ervaringen met anderen.
