Na elke huishoudelijke taak voel je je besmet met bacteriën en overvalt je een intens vies gevoel, met dwangmatig schoonmaken tot gevolg. Een wasje draaien? Meteen je handen wassen. De vuilniszak vervangen? Weer handen wassen. Zelfs na het legen en vullen van de vaatwasser, grijp je telkens opnieuw naar de zeep. En niet te vergeten na het handen wassen elke keer weer te desinfecteren. Bij jou voelt het nooit genoeg. Maar wanneer is schoon, schoon genoeg?
Wanneer schoon zijn dwangmatig schoonmaken wordt
De meeste mensen voelen zich na het handen wassen voor een lange tijd schoon. Voor iemand met een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) kan dat frisse gevoel uitblijven, of bij het minste of geringste weer vies voelen. Raak je iets aan wat je als vies beschouwt? Dan is het tijd voor de zeep. Het kan aanvoelen als een oncomfortabel gevoel aan je handen. Waardoor je blijft wassen, wrijven en desinfecteren. Dit kan leiden tot een vicieuze cirkel van schoonmaakrituelen die niet alleen veel tijd kosten, maar ook emotioneel uitputtend zijn.
Van obsessies naar compulsies
De obsessieve angst om vies of besmet te zijn, is een veelvoorkomend symptoom van OCS. Gedachten over vuil en besmetting kunnen zo overheersend zijn dat je er alles aan doet om deze gevoelens te verminderen.
Dit leidt vaak tot dwangmatig gedrag, zoals:
– Het herhaaldelijk wassen van handen of langdurig douchen.
– Het obsessief en dwangmatig schoonmaken van het huis, keer op keer.
– Het vermijden van plekken of objecten die als “besmet” worden ervaren.
– Het ervaren van stress of de drang om de controle te behouden over hoe huisgenoten omgaan met vuile objecten of schoonmaakroutines.
Zelfs als je weet dat de angst irrationeel is, voelt het alsof je geen andere optie hebt dan de rituelen uit te voeren. Vaak bieden deze rituelen slechts tijdelijke verlichting, waarna de obsessieve gedachten opnieuw opkomen. Bovendien kan het ook spanning veroorzaken tussen familieleden of huisgenoten, vooral als zij de noodzaak van deze rituelen niet begrijpen of delen.
Hoe rTMS kan helpen bij OCS
Repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rTMS) is een innovatieve behandelmethode die bewezen effectief is bij OCS. Door middel van magnetische pulsen worden specifieke hersengebieden gestimuleerd die betrokken zijn bij obsessieve gedachten en dwangmatig gedrag. Deze behandeling kan helpen om de hersenactiviteit in deze gebieden te normaliseren, waardoor de obsessieve gedachten en drang tot rituelen afnemen. Veel mensen met OCS ervaren dankzij rTMS meer rust in hun hoofd en meer vrijheid in hun dagelijks leven.
Praktische tips tijdens het schoonmaken
Herstel is een proces waar je actief aan moet deelnemen, hoe moeilijk het soms kan aanvoelen. Het helpt om bewust om te gaan met wat je voelt en ervaart. Wanneer je weet hoe patronen van dwangmatig schoonmaken zich ontwikkelen, is het makkelijker om deze aan te passen.
Houd een dagboek bij
Schrijf op wanneer je het gevoel kreeg dat je vies bent en wat de situatie was. Dit helpt je om patronen te herkennen en het geeft inzicht in je triggers. Het opschrijven kan ook een opluchting zijn op momenten dat je je overweldigd voelt. Schrijf alles van je af en stel jezelf de vraag: Wat kan ik doen om me beter te voelen? Kies vervolgens een activiteit die niets te maken heeft met wat je stress heeft veroorzaakt, zodat je je gedachten kunt verzetten en tot rust komt.
Pas je rituelen aan
Raak bijvoorbeeld kort een object aan dat je als “vies” ervaart, zoals een deurklink. Was daarna niet meteen je handen. Bouw dit langzaam op, zodat je leert dat er geen gevaar is en je angst afneemt. Dit noem je exposure, waarbij je jezelf blootstelt aan je angsten en jezelf confronteert met je angstgedachten. Beperk je schoonmaakrituelen. Spreek met jezelf af om bijvoorbeeld maar één keer je handen te wassen na een specifieke activiteit. Verleng de tijd tussen het schoonmaken stap voor stap. Je kan ook de verschillende taken die je als vies beschouwt achter elkaar doen, zodat je minder vaak je handen hoeft te wassen.
Zoek steun of professionele hulp
Praat over OCS met een lotgenotengroep. Het delen van je gevoelens kan je helpen je minder alleen te voelen en biedt de kans om nieuwe strategieën te ontdekken. Kies vooral wat bij jou past; wat voor de één werkt, is niet altijd effectief voor een ander. En als iets niet meteen helpt, wees dan geduldig. Het kost tijd om nieuwe, gezondere patronen aan te leren en daar vertrouwd mee te raken.
Ook je familie of huisgenoten kunnen een belangrijke rol spelen in jouw herstel door niet langer mee te doen aan je rituelen. Het komt vaak voor dat naasten bewust of onbewust worden meegetrokken. Dit kan de impact van de dwang verminderen of tijdelijk draaglijker maken, maar het houdt het patroon in stand. Door open het gesprek aan te gaan, kunnen jullie samen ontdekken hoe ze jou het beste kunnen ondersteunen zonder de dwangmatige handelingen te versterken.
Niet alle bacteriën zijn slecht
Wist je dat niet alle bacteriën slecht zijn? Sterker nog, veel bacteriën zijn juist goed voor je! Ze beschermen je huid en darmen tegen schadelijke indringers en houden je immuunsysteem sterk. Door te veel schoon te maken, kun je deze goede bacteriën onbedoeld wegspoelen, waardoor je lichaam minder weerbaar wordt. Je hoeft je niet constant zorgen te maken; je lichaam is prima in staat om met de meeste bacteriën om te gaan. Soms is het beter om even los te laten en erop te vertrouwen dat je lichaam het aankan.
Niet meer vies voelen, kan dat?
OCS en smetvrees kan een grote impact hebben op je leven, maar herstel is mogelijk. rTMS International biedt effectieve behandelmogelijkheden om obsessieve gedachten en dwangmatig gedrag te doorbreken. Het belangrijkste is om hulp te zoeken en te weten dat je er niet alleen voor staat. Met de juiste ondersteuning kun je stap voor stap weer regie over je leven krijgen. Neem vandaag contact op en zet de eerste stap naar een schoner gevoel.
