Een negatief zelfbeeld en een depressie gaan vaak hand in hand, waarbij het ene het andere versterkt, en andersom. Wanneer iemand een negatief zelfbeeld heeft, bekijkt diegene zichzelf door een erg kritische, maar vaak vervormde lens. Dit kan een grote invloed hebben op het ontstaan en het verdere verloop van depressieve klachten.
Hoe ontstaat een negatief zelfbeeld?
Een negatief zelfbeeld ontstaat meestal geleidelijk over een langdurige periode met meerdere factoren die bijdragen aan het lage zelfbeeld. Dit proces kan beginnen in de jeugd, bijvoorbeeld op school of in thuissituaties waar kinderen zich (emotioneel) onveilig voelen. Kinderen die opgroeien in een omgeving waar veel kritiek is, hoge verwachtingen hebben in combinatie met weinig emotionele steun, kunnen daar op latere leeftijd veel problemen aan overhouden. Dit kan resulteren in een negatief zelfbeeld en de constante angst om maar niet goed genoeg te zijn.
Ook traumatische ervaringen, zoals pesten, misbruik of verwaarlozing, kunnen bijdragen aan een negatief zelfbeeld. Deze ervaringen kunnen leiden tot de overtuiging dat hij of zij minder waard is dan anderen of dat men het niet verdiend om geliefd gevonden te worden. Wanneer iemand als kind voortdurend het gevoel heeft gekregen niet goed genoeg te zijn, kunnen hierdoor diepgewortelde overtuigingen ontstaan die zich voordoen en doorwerken in het volwassen leven.
Daarnaast spelen maatschappelijke factoren een grote rol in deze tijd. In een samenleving die is gefocust op succes, prestaties en uiterlijk, voelen mensen zich snel niet goed genoeg. Ook de sociale media geeft aan de samenleving een vertekend beeld. Door constant jezelf te vergelijken met anderen kan het zelfbeeld verslechteren. Alles lijkt mooi en perfect op sociale media, omdat er een ideaalbeeld wordt geschetst, wat helaas vaak onrealistisch is.
De vicieuze cirkel van zelfbeeld en depressie
Een negatief zelfbeeld zorgt ervoor dat men negatieve ervaringen en mislukkingen benadrukt, terwijl succes en positieve feedback vaak worden genegeerd of geminimaliseerd. Als gevolg hiervan blijft de persoon zich ongeacht de situatie “niet goed genoeg” voelen, wat kan leiden tot terugtrekking uit sociale situaties en vermijdingsgedrag. Deze isolatie kan de gevoelens van eenzaamheid en verdriet verdiepen, waardoor de depressieve stemming verder wordt versterkt.
De vicieuze cirkel is vaak een voortdurende cyclus van zelfkritiek en depressie, waarbij elke episode van depressieve gevoelens het negatieve zelfbeeld verder verankert. Dit maakt het moeilijk om een verandering in gedachten en gedrag te bewerkstelligen. Het doorbreken van deze cyclus vereist vaak professionele hulp, zoals cognitieve gedragstherapie, die zich richt op het aanpassen van het zelfbeeld en het ontwikkelen van een meer evenwichtig en positief perspectief op zichzelf. Door deze cirkel te doorbreken, kan iemand beginnen met het herstellen van hun zelfvertrouwen en het verminderen van depressieve symptomen.
Een negatief zelfbeeld kan ook invloed hebben op de lichamelijke gezondheid. De constante stress en spanning die voortkomen uit voortdurende zelfkritiek kunnen zich uiten in fysieke klachten. Mensen met een laag zelfbeeld ervaren vaak verhoogde niveaus van stresshormonen, wat kan bijdragen aan een reeks van gezondheidsproblemen, zoals slaapproblemen, hoofdpijn en zelfs chronische pijn. Deze fysieke symptomen zijn vaak een directe weerspiegeling van de interne strijd en spanning die voortkomen uit een negatief zelfbeeld, wat laat zien hoe nauw het mentale welzijn verbonden is met de lichamelijke gezondheid.
rTMS bij depressie en laag zelfbeeld.
Gelukkig zijn er effectieve behandelopties beschikbaar voor depressie. Een van de opties is een relatief nieuwe behandelmogelijkheid namelijk; repetitieve Transcraniële Magnetische Stimulatie (rTMS). Bij rTMS worden bepaalde gebieden van de hersenen magnetische pulsen gebruikt om de delen te stimuleren die betrokken zijn bij depressie. In combinatie met CGT kan deze behandeling helpen om negatieve gedachtepatronen te doorbreken en het zelfbeeld te verbeteren doordat negatieve denkpatronen worden aangepakt en de hersenactiviteit in de betrokken gebieden bij depressie normaliseert.
Hoe gaat een rTMS-behandeling te werk?
Tijdens de behandeling wordt een spoel schuin bovenop de schedel geplaatst. Deze spoel is aangesloten op de apparatuur die de pulsen genereert. De apparatuur zet elektrische stroom om in magnetische pulsen, die door de schedel de hersenen kunnen bereiken. Eerst wordt de juiste locatie op het hoofd vastgesteld. Dit gebeurt door middel van metingen en berekeningen die de exacte plaats bepalen.
Dan wordt de intensiteit van de behandeling vastgesteld met behulp van een duimtest. Bij de juiste intensiteit zullen je vingers reageren op de magnetische puls. Gedurende twintig minuten worden er magnetische pulsen in de hersenen afgegeven. Gelijktijdig bent u met een van de behandelaren in gesprek. Vaak zijn tussen de 20 tot 30 behandelingen nodig om positieve resultaten te behalen.
Voor mensen die worstelen met een negatief zelfbeeld en depressie, kan rTMS een effectieve behandeloptie zijn. Bent u benieuwd of rTMS geschikt is voor u? Neem dan vandaag nog contact op.
