Malen in uw hoofd, woelen in bed – piekeren kost veel energie. Toch bestaat er ook zoiets als ‘goed piekeren’, zegt hoogleraar Ad Kerkhof. Ad Kerkhof is psycholoog, hoogleraar klinische psychologie en schrijver van de bestseller ‘Piekeren’. En daar kunt u wel degelijk uw probleem mee oplossen.
Slecht en goed piekeren
“Stop met dat getob,” aldus de missie van hoogleraar Ad Kerkhof. Zijn overtuiging: denken leidt tot oplossingen, piekeren tot niets. En hiermee bedoelt hij op ‘slecht piekeren’ – het herkauwen van zaken waar niks (meer) aan te doen is. Rumineren, heet dit in de psychologie: het herhaaldelijk langdurig denken over uw gedachten en gevoelens. Gelukkig bestaat ‘goed piekeren’ ook: u kortstondig zorgen maken over de toekomst. En dat kan best nuttig zijn, want het zet aan tot actie. Zo kan de angst voor afwijzing leiden tot een goede voorbereiding, bijvoorbeeld op een sollicitatiegesprek. Kerkhof: “Piekergedachten ontstaan doordat iemand zich bedreigd voelt door een probleem. Als u door piekeren tot een oplossing komt, is het een vorm van zelfbescherming. Maar doet u dit te vaak, dan wordt zelfbescherming een zelfkwelling.”
Oplossingsgericht te werk gaan
Piekeren zou dus kortdurend en oplossingsgericht moeten zijn. “Een dagelijks piekerkwartier werkt daarom goed,” zegt Kerkhof. “Het is beter tobgedachten niet toe te staan, maar ze uit te stellen tot maximaal twee keer een kwartier per dag. In die tijd gaat u bewust ’tobben’. Dat klinkt geforceerd, maar onderzoek toont aan dat het werkt.” Zo’n piekerkwartier voorkomt dat u de hele dag – of zelfs nacht – zoet bent met malende gedachten. Want dat constante gepieker vreet energie, weet Kerkhof. “Wie steeds meer denkt aan alles wat er kan misgaan, voelt zich constant bedreigd. Het lichaam is dan steeds hyperalert om zich te wapenen tegen mogelijk gevaar.”
Gedachten omzetten in actie, dat maakt in essentie een einde aan het getob. Kerkhof: “Wie piekert, doe in feite niks. Of zoals Dr. Phil het ooit zo mooi zei: “Piekeren is net als schommelen. U gaat wel heen en weer, maar u komt niet van uw plaats.”
Piekeren een probleem?
Piekeren wordt een probleem als:
- U er wakker van ligt. “Nachtelijk malen in bed leidt tot een groeiend gevoel van ellende,” zegt Kerkhof. “En zelden tot een oplossing, aangezien we ’s nachts niet helder denken.”
- Het u een slechter gevoel geeft. Goed tobben geeft het gevoel dat het antwoord dichtbij is gekomen. Bij slecht malen en tobben ziet u juist meer hindernissen. Gedachten zijn dan een negatieve herhaling van zetten. Voor u het weet gaat u zelfs piekeren over al dat gepieker!
- Uw omgeving geïrriteerd raakt. Wanneer andere mensen zich aan uw ‘geklaag’ beginnen te storen, zit er geen voortgang (meer) in het getob. Wees open over negatieve gedachten en durf om hulp te vragen.
Merkt u dat het gepieker overgaat in stress, een depressief gevoel of zelfs obsessief gedrag? Neem dan contact op met de specialisten van rTMS.
Bron: Psychologie Magazine